Een boek over mosselen? Wat is daar nu over te vertellen? Op het eerste gezicht lijkt er namelijk aan een mossel niet veel bijzonders: een tweekleppig weekdiertje dat in grote aantallen voorkomt in de Nederlandse wateren. Slijmerige hoopjes die tussen juli en april met honderden tonnen per dag verwerkt worden om vervolgens gekookt, gefrituurd of gebakken te eindigen op ons bord. Toch is er over dit weekdiertje veel meer te vertellen.
Dat blijkt wel uit het zojuist verschenen boek L’Amour des Moules met dit natuurproduct in de hoofdrol.
Het boek sluit aan op de gelijknamige documentairefilm van regisseur Willemiek Kluijfhout. De Vlaamse culinair journalist Willem Asaert maakte portretten van twaalf mensen wiens levens zijn verbonden met de mossel. Ieder portret geeft een uniek inzicht in de verschillende fases die de mossel doormaakt: van mosselzaadje tot en met de uiteindelijke bereiding. Met ruimte voor verrassende zijstapjes in de wereld van de mossel. Bijvoorbeeld gyneacoloog, Jan Deprest, die mossellijm toepaste in het onderzoek naar het dichten van vliezen van de baarmoederwand.
Het is het ook een boek over mensen. Over de jaarlijks verkozen mosselprinses, die het mosselseizoen opent en hiermee de rol van ‘ambassadrice van de mossel’ op zich neemt. En over de haatliefde verhouding van topchef Sergio Herman met de mossel. Hij groeide op met dit schelpdier. Op vijfjarige leeftijd zat hij al mosselen te ontbaarden en als tiener moest hij ieder weekend in het mosselseizoen meehelpen in het restaurant van zijn vader. Dat maakt ook dat hij met verschillende emoties over zijn relatie met dit dier spreekt. Het kunstwerk dat hij onlangs aanschafte (een in brons gegoten toren van vijf mosselpotten) en nu een prominente plek in zijn restaurant krijgt, symboliseert zijn uiteindelijke liefde voor de mossel.
Na deze twaalf interviews toont Sergio Herman in tien mosselrecepten hoe lekker deze schelpdieren kunnen smaken, mooi in beeld gebracht door Tony Le Duc. De laatste 60 pagina’s van het boek beslaan close-up foto’s van scènes uit de documentairefilm.
Opvallend aan het boek L’Amour des Moules is dat het zelf oogt als een mossel. Origineel bedacht door de vormgevers Thomas Desmet en Benoît Vandenbroucke. De kaft is van mosselkleurige eenvoud, en net als een mossel vouwt dit boek zich open om zijn geheimen prijs te geven. Zo komt er een filmposter van de gelijknamige documentaire tevoorschijn bij het openklappen van de omslag. De binnenpagina’s zijn dubbelgevouwen en lijken de tweekleppige vorm van de mossel te symboliseren. Zelfs de foto’s komen ‘zanderig’ (korrelig) over.
L’Amour des Moules leest als een biografie, een kookboek, een fotoboek. De flexibele kaft en de compacte artikelen maken zelfs dat het iets weg heeft van een glossy ‘Mossel’ magazine.
Maar de artistieke vormgeving van het boek kan de lezer ook verwarren. Het boek ondersteunt de documentaire L’Amour des Moules. Of is het eigenlijk andersom? Door de Japanse bindwijze en de uit te klappen kaft ervaar je het boek als een kunstproject op zich. Een leuke collector’s item voor de mosselliefhebber maar de echte hobbykok zou wat lichtelijk teleurgesteld kunnen zijn.
De foto’s vallen wat tegen door het gebruikte houtvrij, gestreken papier. Hierdoor komt de schoonheid van de mossel niet echt duidelijk naar voren. Ook de mossel zelf wordt tot kunst verheven in de ambitieuze recepten van Herman.
Voor mij blijft de mossel toch nog altijd het mooist in haar eenvoud. Gewoon koken in het vertrouwde zwarte mosselpannetje, wat frietjes en een lekker mosselsausje. Verder niks meer aan doen.
L’Amour des Moules van Willem Asaert is te koop voor €39,95 bij Uitgeverij Minestrone
–
Lees ook:Smakelijke televisie
Lees ook:Kookboek Peen & Ui
Lees ook:Eeuwige moes op tv
Lees ook:Antwerpen proeft
Lees ook:dolle koe bij Herman