Het is voor velen een absolute vereiste in de keuken: de waterkoker. Waar we pakweg twintig jaar geleden nog met name vertrouwden op de klassieke fluitketel, zijn bijna al dit soort apparaten nu volledig elektrisch.
Hoewel het op het eerste oog niet bepaald een ingewikkelde aankoop lijkt te zijn, is het toch verstandig om goed rond te kijken alvorens er een waterkoker wordt aangeschaft. De mogelijkheden van de beschikbare apparaten zijn namelijk steeds uitgebreider. Ook bestaan er wezenlijke verschillen tussen de zuinigheid van verschillende waterkokers.
1. Zuinigheid van een waterkoker
Van alle aanwezige apparaten in de keuken verbruikt een gemiddelde waterkoker de meeste energie per minuut. Dat is opvallend, omdat de keuken al bekendstaat om zijn hoge energieverbruik met onder meer stevige verbruikers als de koelkast en vaatwasmachine.
Hier staat tegenover dat een waterkoker uiteraard slechts één tot een paar minuten per dag aanstaat. Toch is het goed om bij de aankoop te letten op de zuinigheid van het apparaat. Niet alleen kan er zo energie en dus geld bespaard worden, ook is het beter voor het milieu.
Vermogen
Hoewel het tegen het gevoel in gaat, is een waterkoker met een hoog vermogen vaak zuiniger dan één met een laag vermogen. Hoewel een model met een hoog vermogen meer energie verbruikt per minuut, wordt het water ook een stuk sneller gekookt en dat scheelt uiteindelijk aanmerkelijk qua totaal energieverbruik.
In de meeste gevallen staat het hogere verbruik niet in verhouding tot de verbeterde kooksnelheid. Simpel gezegd: een koker met een laag vermogen heeft een stuk meer tijd nodig om het water te koken en verbruikt hierdoor uiteindelijk juist meer energie dan een model met een hoog vermogen.
Stand-by
In principe gebruikt een waterkoker geen energie wanneer er geen water gekookt wordt. Sommige modellen hebben echter een display of lampje dat ook buiten het verbruik nog aanstaat. Dit zorgt voor sluipverbruik. Hierbij wordt er niet veel energie verbruikt per tijdseenheid, maar wel over een dermate lange periode dat het energieverbruik toch nog significant is. Dit is vergelijkbaar met andere apparaten die een dergelijke stand-bystand hebben.
Type verwarmingselement
Er zijn doorgaans twee typen waterkokers: één met een verwarmingselement dat in de bodem verwerkt zit en een model waarbij er een verwarmingselement direct in het water zit, ook wel een dompelaar genoemd.
Doorgaans is een waterkoker met een verwarmingselement in de bodem zuiniger. Bij een dompelaar is de minimale hoeveelheid water die gekookt moet worden hoger, omdat de dompelaar volledig onderwater moet zitten. Bovendien vindt er sneller kalkafzetting plaats bij een dompelaar. Dit vermindert de efficiëntie van het verwarmingselement en verhoogt hierdoor het energieverbruik.
2. Veiligheid
Net als de energiezuinigheid is er nog een factor waar niet iedereen direct aan denkt bij de aankoop: de veiligheid. Hoewel alle apparaten op de Nederlandse markt aan strenge eisen moeten voldoen, blijft het verstandig om te letten op de veiligheid.
Droogkookbescherming
Wanneer het water kookt, moet de waterkoker in principe uitgaan. Dit voorkomt onnodig energieverbruik, maar ook dat het apparaat wordt drooggekookt en hierdoor kapot gaat. Hoewel vrijwel alle modellen inmiddels deze beveiliging hebben, is het geen wettelijk vereiste. Daarom kan het voorkomen dat u een model tegenkomt zonder deze bescherming.
Warmte buitenkant
Per model verschilt het hoe warm de buitenkant wordt. Normaal gesproken wordt een metalen waterkoker (een stuk) warmer aan de buitenkant dan een model van plastic. Sommige waterkokers hebben echter een dubbele wand, waardoor de buitenkant altijd koel blijft. Dit is niet alleen voor uzelf prettig, maar ook veiliger wanneer u kinderen heeft die de waterkoker soms gebruiken.
Handvat
Wees kritisch op het handvat en kies voor een model met een prettig handvat. Kies bijvoorbeeld voor een model met een grip die gevormd is naar de hand, het liefst niet van glad plastic. Ook dit lijkt misschien een overdreven overweging, maar u moet er natuurlijk niet aan denken dat een waterkoker vol kokend water uit uw handen glipt.
3. Aanwezigheid kalkfilter
Omdat in het Nederlandse water altijd kalk aanwezig is, zal er ook altijd wat kalk afgezet worden op bijvoorbeeld het verwarmingselement. Dit kan in de drank terecht komen en de smaak aantasten. Sommige waterkokers beschikken over een kalkfilter. Dit zorgt ervoor dat de kalk niet meekomt wanneer het water geschonken wordt, iets dat de uiteindelijke smaak verbetert.
Dit kalkfilter is doorgaans uitneembaar en moet zo nu en dan vernieuwd worden om werkzaam te blijven.
4. Water warmhouden
Een moderne functie van sommige waterkokers is dat ze het water warm kunnen houden net zoals bijvoorbeeld een thermosbeker. Dit is met name prettig wanneer u over een langere periode meerdere kopjes thee wilt drinken. Houdt er echter wel rekening mee dat deze warmhoudfunctie flink energie verbruikt.
De functie is met name geschikt om het water korte tijd warm te houden. Bij lange periodes is het vaak voordeliger om het water simpelweg nog eens te koken. Een nog zuinigere optie is om water warm te houden met behulp van een thermosfles.
5. Lagere temperatuur instellen
Sommige moderne modellen beschikken over de functie om het water niet te koken, maar slechts op een specifieke temperatuur te brengen. Lang niet altijd is het namelijk nodig om het water te koken.
Deze instelling is niet alleen prettig omdat de drank sneller gedronken kan worden, maar zorgt ook voor energiebesparing.
6. Voet van de waterkoker
Een waterkoker bestaat uit een kan met een voet waarop zich een sokkel bevindt. Via deze sokkel krijgt de kan spanning en kan er water gekookt worden. Sommige modellen hebben een ronde sokkel waarop de waterkan vrij kan ronddraaien.
Het lijkt een detail, maar is in de praktijk erg prettig. Modellen waarbij de waterkan maar op één wijze op de sokkel gezet kunnen worden, zijn net wat minder gebruiksvriendelijk. De 360 graden sokkel wordt overigens steeds meer gangbaar.
7. Een smart waterkoker?
De meningen verschillen of het noodzakelijk is, maar sommige waterkokers zijn tegenwoordig verbonden met het internet. Is de koker vooraf gevuld met water, dan scheelt dit een keer lopen. Omdat de waterkoker verbonden is met het Wifi-netwerk, kan het water via een app aan de kook gebracht worden.
Er zijn zelfs modellen die een pushbericht sturen wanneer het water kookt, mocht dit niet hoorbaar zijn vanuit de keuken. Voor veel mensen is het misschien een overbodige luxe, maar feit is dat het wel bijdraagt aan de gebruiksvriendelijkheid van de waterkoker. En dat herinnert dan toch weer een beetje aan die goede oude fluitketel van weleer.
Lees ook:Kokkerellen met modellen
Lees ook:Video: making of Fashion Food
Lees ook:De Testkeuken: Kitchenaid Artisan Staafmixer
Lees ook:Recept Snelle pasta met courgette en pesto
Lees ook:2x bloot tegen vlees